Facebook
Twitter 
NAPOLYON
Napolyon Bonapart, 1769 yilinda Korsika'nin Ajaccio Sehrinde doğdu. Carlo Buanoparte ile Marie Letizia Ramolino'nun ikinci oğullaridir. Öğrenimini Brienne'de bir okulda yapti; sonra Paris'teki Askeri Akademiye yazildi. 1785'te Valence'daki topçu alayına katildi. 1794'te Italya'daki topçu birliklerinin komutanliğina getirildi. Paris'teyken Jakoben çevrelerle iliski kurmus olduğu anlasildiğindan, La Vendee'ye gönderilmek istendi; bunu kabul etmeyince, görevinden alindi. Paris'e döndükten sonra, Konvansiyona karsi hareketi bastirmak için, Paul François Barras ile Lazare Carnot'un kuvvetlerine katildi. Olaylar kisa zamanda geliserek yeni bir anayasanın ve Direktuvarliin doğmasina yol açti.
Napolyon, 1795 Ekiminde Fransa'daki ordunun basina getirildi. 1796 Subatinda da Italya'daki ordunun baskomutani oldu. Bu arada General de Beauharnais'in dul karisi Josephine ile evlendi. 1796 Nisanında ilk Italya seferinin yaptı. Bu sefer, Napolyon'un ününü yaydi. Stratejik ustaliğin bir saheseri sayilan Italya seferi, büyük basari ile sonuçlandi. İmzalanan Campo Formio antlasmasi ile Venedik Cumhuriyeti Italya'ya birakiliyor, karsiliğinda da Belçika ve Iyon adaları;aliniyordu. Bu önemli siyasi olayla devrim cumhuriyeti, Avrupa'nın en tutucu devleti olan Avusturya'ya gücünü göstermiş;; Napolyon da Italya'daki Fransız yönetimini kabul ettirmis oluyordu.
Napolyon, Paris'e döndükten sonra, Direktuvarlik tarafından Ingiltere'yi ele geçirmekle görevlendirildi. Direk İngiltere'ye saldıracağına, Ingiliz etki alanının en can alacı noktasına saldırmayı uygun bulan Napolyon, Misir seferine çikti. Akdeniz'deki Ingiliz donanmasını yenilgiye uğratti, Malta'yi aldı;. 1798 Temmuzunda da Iskenderiye'ye girdi. Piramitler Savasi'nda Memlükleri yendi. Ancak Horatio Nelson yönetimindeki Ingiliz donanmasi, Fransız donanmasına saldirarak gemilerini batirdi. Nelson'un basarisi üzerine ingiltere, Osmanlı Devleti, Avusturya ve Rusya, Fransa'ya karsi birlestiler. Birleşik ordu, Rus generali Alexander Suvorov'un komutasında, Napolyon'un ele geçirdiği topraklari geri aldi. Napolyon, 1799 yilinda Suriye'ye girdi. Akka'nın Cezzar Ahmed Paşa tarafindan basariyla savunulmasi ve ordusunda belirgin salgın hastaliklar yüzünden Misir'a çekildi. Ordusunu burada birakarak gemi ile Fransa'ya döndü. 9 Kasım 1799'daki hükümet darbesi, Fransa tarihinde yeni bir dönemin başlamasina sebep oldu. Birkaç hafta sonra, anayasada değişiklikler yapilarak yönetim üç konsülün eline birakildi. Napolyon "birinci konsül" olarak, Fransa'nın mutlak hakimi oldu. Bazi reformlar yapmaya çalişti. Devletin dağittiği kredileri belli bir düzene soktu; 1802 yilinda Fransa Bankasini kurdu; idari alanda bazi reformlar gerçeklestirerek valilerin ve belediye baskanlarinin siviller arasindan seçilmelerini ve kendilerini seçen tek merkeze karsi sorumlu olmalarini sağladi; mahkemeleri ve emniyet örgütünü yeniden düzenledi.
Avusturya ve Ingiltere ordulari hala silahlarini birakmamişlardi. Napolyon Bonapart, 1800 yilinda tekrar Italya'ya girdi ve Milano'yu aldi. Böylece Avusturya ordusunu ikiye bölmüş oluyordu. Birini kuşatma altinda tutarken diğerine saldirdi. Bu saldirilari basari ile sonuçlandirdi. Jean Victor Moreau'nun Hohenlinden'deki zaferi üzerine, Avusturya Imparatoru, Ingiltere ile ittifakini bozmak ve 1801 Subatinda Luneville baris antlasmasini imzalamak zorunda kaldi.
Napolyon kisa zamanda Fransa halkinin sevgisini kazandi. Yabanci ülkelerdeki Fransizlarin, ülkelerine dönüs devletin modernlestirilmesinde kendisine yardimci olmalarini sağladi. 1804'te yaptiği Code Napoleon (Napolyon Kanunlari) halk tarafindan da desteklendi. Napolyon, ayni yil, Paris'teki Notre Dame katedralinde Papa Pius VII'nin eliyle taç giyerek Imparator oldu. Napolyon imparatorluğu boyunca sayisiz zaferler kazandi. Ancak Fransa içinde beliren bazi hosnutsuzluklara, İngiliz donanmasının gücü, Ispanya ve Italya'da tahta geçirdiği akrabalarına halk tarafindan duyulan kin ve nefrete, kendine bağladiği devletlerde beliren milliyetçilik akımlari da eklenmisti.
Napolyon 1812 yilinda Rusya'ya girdi. Ancak yiyecek sikintisi, asker kaçaklari ve Rusya'nın dondurucu soğuğu gibi sebepler yüzünden, ordunun yönetimi Joachim Murat'ya bırakarak Paris'e döndü. Kendisine karsi düzenlenen hükümet darbesini bastirdiktan sonra yeni bir ordu kurdu. 1813 Ekiminde Leipzig'de yenik düstü. Düşman kuvvetleri 1814'te Paris kapilarina dayanınca görevinden ayrilmak zorunda kaldı. Elbe adasına sürgüne gönderildi.
Napolyon'dan sonra Fransa tahtına XVIII. Louis geçirildi. Viyana kongresine katılan bakanlar ve delegeler, 7 Mart 1815'te Napolyon'un kaçis Paris'e dönmüs olduğunu, halk tarafindan büyük sevgi ile karsilandiğini öğrendiler. Hemen bir ordu toplayan Napolyon, Belçika'ya saldirdi. Kazandığı önemsiz birkaç zaferden sonra Wellington'un komutasindaki Ingiliz ve Gebhard von Blücher komutasındaki Prusya kuvvetleri tarafından 18 Haziran 1815'te Waterloo'da büyük bir yenilgiye uğratildi.
Napolyon, Paris'e dönünce ikinci kez tahttan indirildi. Amerika'ya kaçmak istedi, ancak bunu başaramayınca Ingilizlere teslim oldu. Ingilizler, onu Atlantik'teki St. Helena adasina götürdüler. Napolyon, son yillarini bu küçük adada geçirdi ve anilarini yazdirdi. Napolyon 5 Mayis 1821'de öldü, ancak cenazesi 1840 yilinda Paris'e getirilebildi ve invalides'e gömüldü. Napolyon'un usaği tarafindan zehirlendiğini ileri sürenler vardir.
Askeri dehaya sahip bir komutan olan Napolyon, siyasi bakimdan da önemliydi. Burjuva ihtilalini kendi istediği doğrultuya yöneltmis; ne eski rejime dönülmesine ne de bir halk hükümetinin kurulmasına yol açmiştir. Waterloo yenilgisinden sonra, Paris halkini silahlandirmaya bu yüzden cesaret edememistir. Halk, Napolyon için silaha sarilabilirdi ama Napolyon, bu hareketten bir halk hükümetinin doğabileceğini düşünmüştü. Orta sinıfin hakim olduğu merkezi bir hükümet biçiminin yaraticisiydi. Napolyon'un anlayisina uygun olan bu hükümet biçimini daha sonraki yillarda başka Avrupa devletleri de benimseyerek uyguladilar. Napolyon, milliyetçilik duygularina pek önem vermezdi; ama Italya, Polonya, Almanya ve Balkanlarda farkinda olmayarak milliyetçilik tohumlarinin atilmasina sebep olmuştu.
İşte askeri deha Napolyon'un herkes tarafından okunması gereken müthiş sözleri
Küçüklüğünde,okul yıllarında arkadaşları sık sık Napolyon'un boyuyla dalga
geçmektedirler."Oğlum"der birisi "Seni büyüyünce savaşa çağırsalar sen
bu boyla atına binene kadar savaş biter." Napolyon arkadaşlarına bakar ve
şöyle der "Merak etmeyin,ben büyüdüğümde beni savaşa çağırdıklarında ben
ata binmeyeceğim,ben atıma bindiğimde savaş başlayacak.
İspanya'yı aldıktan sonra İspanya kralı ona "Sen para için savaşıyorsun" diye
haykırır."Biz ise şerefimiz için." Napolyon cevap verir "Herkes kendisinde
olmayan şey için savaşır."
Napolyon'un ordusu zor durumdadır,general gelir ve şöyle der."İmparatorum,
savaşamayız düşman 3 katımız gücünde,onlar 150.000 biz ise 50.000 kişiyiz."
Napolyon şu yanıtı verir "Onlar 150.000 biz ise 50.000 bir de beni kat, etti
150.000 eşitiz,savaşıyoruz."
Napolyon gençken teğmenlik döneminde içine kapanık biriydi.Bulunduğu
ortamın civarında partiler verilir insanlar durmadan pervasızca eğlenirken
Napolyon hiç katılma isteği duymazdı ortamlarda o pasif duruşu ve solgun
çehreli halini görenlere şöyle derdi."Tarih örnekleriyle doludur,gün gelir
soluk çehreli ama ihtiraslı olan adamlar öne çıkarlar ve zengin züppelerin,
uslanmaz güzel
???lerin ve onların zamparalarının hakimiyetini ellerine
geçirirler.
Vaktiyle Fransız hükümetinden biri Napolyon Bonapart'ı bir muharebe sırasında
eleştiriye kalkışıp parmağını harita üzerinde gezdirerek:
Önce şurasını almalıydınız,sonra burdan geçerek ötesini zaptetmeliydiniz,
gibi fikirler yürütünce Napolyon vet,onlar parmakla alınabilseydi dediğin
gibi yapardım.
Ayrıca onunla ilgili şunlar eklenmeli:
1-Avrupa'da trafiğin sağdan akması Napolyon'un süngü tehdidine dayanan
bir sebeple belirlediği bir olay,başta Fransa,Almanya,Türkiye gibi 51 ülkede
direksiyon solda bulunurken Napolyon'un işgal edemeyip etkisini yayamadığı
İngiltere ve onun Avustralya,Hindistan gibi sömürgelerinde sağdadır.İnanılmaz
mali faturayla karşılaşılacağı için İngilizler bunu değiştiremiyor.
2-Napolyon Türk ordusuna hayrandı.Türkler öldürülebilir ama asla yok
edilemezler demiştir bunun yanı sıra bana Türklerden oluşan bir ordu verin
tüm Dünya'yı fethedeyim dediği söylenir ancak yine kendisine göre başta Sultan'ın Osmanlısı tüm Asya'ya hakim olmasını Türk-İngiliz birleşik savunmasına karşı bozguna uğradığı Akka engellemiştir.
3-Ünlü sözü "para,para,para"yı bir savaş yapıp kazanmak için ne gerekir
sorusu üzerine söylemiştir.
Napolyon, 1795 Ekiminde Fransa'daki ordunun basina getirildi. 1796 Subatinda da Italya'daki ordunun baskomutani oldu. Bu arada General de Beauharnais'in dul karisi Josephine ile evlendi. 1796 Nisanında ilk Italya seferinin yaptı. Bu sefer, Napolyon'un ününü yaydi. Stratejik ustaliğin bir saheseri sayilan Italya seferi, büyük basari ile sonuçlandi. İmzalanan Campo Formio antlasmasi ile Venedik Cumhuriyeti Italya'ya birakiliyor, karsiliğinda da Belçika ve Iyon adaları;aliniyordu. Bu önemli siyasi olayla devrim cumhuriyeti, Avrupa'nın en tutucu devleti olan Avusturya'ya gücünü göstermiş;; Napolyon da Italya'daki Fransız yönetimini kabul ettirmis oluyordu.
Napolyon, Paris'e döndükten sonra, Direktuvarlik tarafından Ingiltere'yi ele geçirmekle görevlendirildi. Direk İngiltere'ye saldıracağına, Ingiliz etki alanının en can alacı noktasına saldırmayı uygun bulan Napolyon, Misir seferine çikti. Akdeniz'deki Ingiliz donanmasını yenilgiye uğratti, Malta'yi aldı;. 1798 Temmuzunda da Iskenderiye'ye girdi. Piramitler Savasi'nda Memlükleri yendi. Ancak Horatio Nelson yönetimindeki Ingiliz donanmasi, Fransız donanmasına saldirarak gemilerini batirdi. Nelson'un basarisi üzerine ingiltere, Osmanlı Devleti, Avusturya ve Rusya, Fransa'ya karsi birlestiler. Birleşik ordu, Rus generali Alexander Suvorov'un komutasında, Napolyon'un ele geçirdiği topraklari geri aldi. Napolyon, 1799 yilinda Suriye'ye girdi. Akka'nın Cezzar Ahmed Paşa tarafindan basariyla savunulmasi ve ordusunda belirgin salgın hastaliklar yüzünden Misir'a çekildi. Ordusunu burada birakarak gemi ile Fransa'ya döndü. 9 Kasım 1799'daki hükümet darbesi, Fransa tarihinde yeni bir dönemin başlamasina sebep oldu. Birkaç hafta sonra, anayasada değişiklikler yapilarak yönetim üç konsülün eline birakildi. Napolyon "birinci konsül" olarak, Fransa'nın mutlak hakimi oldu. Bazi reformlar yapmaya çalişti. Devletin dağittiği kredileri belli bir düzene soktu; 1802 yilinda Fransa Bankasini kurdu; idari alanda bazi reformlar gerçeklestirerek valilerin ve belediye baskanlarinin siviller arasindan seçilmelerini ve kendilerini seçen tek merkeze karsi sorumlu olmalarini sağladi; mahkemeleri ve emniyet örgütünü yeniden düzenledi.
Avusturya ve Ingiltere ordulari hala silahlarini birakmamişlardi. Napolyon Bonapart, 1800 yilinda tekrar Italya'ya girdi ve Milano'yu aldi. Böylece Avusturya ordusunu ikiye bölmüş oluyordu. Birini kuşatma altinda tutarken diğerine saldirdi. Bu saldirilari basari ile sonuçlandirdi. Jean Victor Moreau'nun Hohenlinden'deki zaferi üzerine, Avusturya Imparatoru, Ingiltere ile ittifakini bozmak ve 1801 Subatinda Luneville baris antlasmasini imzalamak zorunda kaldi.
Napolyon kisa zamanda Fransa halkinin sevgisini kazandi. Yabanci ülkelerdeki Fransizlarin, ülkelerine dönüs devletin modernlestirilmesinde kendisine yardimci olmalarini sağladi. 1804'te yaptiği Code Napoleon (Napolyon Kanunlari) halk tarafindan da desteklendi. Napolyon, ayni yil, Paris'teki Notre Dame katedralinde Papa Pius VII'nin eliyle taç giyerek Imparator oldu. Napolyon imparatorluğu boyunca sayisiz zaferler kazandi. Ancak Fransa içinde beliren bazi hosnutsuzluklara, İngiliz donanmasının gücü, Ispanya ve Italya'da tahta geçirdiği akrabalarına halk tarafindan duyulan kin ve nefrete, kendine bağladiği devletlerde beliren milliyetçilik akımlari da eklenmisti.
Napolyon 1812 yilinda Rusya'ya girdi. Ancak yiyecek sikintisi, asker kaçaklari ve Rusya'nın dondurucu soğuğu gibi sebepler yüzünden, ordunun yönetimi Joachim Murat'ya bırakarak Paris'e döndü. Kendisine karsi düzenlenen hükümet darbesini bastirdiktan sonra yeni bir ordu kurdu. 1813 Ekiminde Leipzig'de yenik düstü. Düşman kuvvetleri 1814'te Paris kapilarina dayanınca görevinden ayrilmak zorunda kaldı. Elbe adasına sürgüne gönderildi.
Napolyon'dan sonra Fransa tahtına XVIII. Louis geçirildi. Viyana kongresine katılan bakanlar ve delegeler, 7 Mart 1815'te Napolyon'un kaçis Paris'e dönmüs olduğunu, halk tarafindan büyük sevgi ile karsilandiğini öğrendiler. Hemen bir ordu toplayan Napolyon, Belçika'ya saldirdi. Kazandığı önemsiz birkaç zaferden sonra Wellington'un komutasindaki Ingiliz ve Gebhard von Blücher komutasındaki Prusya kuvvetleri tarafından 18 Haziran 1815'te Waterloo'da büyük bir yenilgiye uğratildi.
Napolyon, Paris'e dönünce ikinci kez tahttan indirildi. Amerika'ya kaçmak istedi, ancak bunu başaramayınca Ingilizlere teslim oldu. Ingilizler, onu Atlantik'teki St. Helena adasina götürdüler. Napolyon, son yillarini bu küçük adada geçirdi ve anilarini yazdirdi. Napolyon 5 Mayis 1821'de öldü, ancak cenazesi 1840 yilinda Paris'e getirilebildi ve invalides'e gömüldü. Napolyon'un usaği tarafindan zehirlendiğini ileri sürenler vardir.
Askeri dehaya sahip bir komutan olan Napolyon, siyasi bakimdan da önemliydi. Burjuva ihtilalini kendi istediği doğrultuya yöneltmis; ne eski rejime dönülmesine ne de bir halk hükümetinin kurulmasına yol açmiştir. Waterloo yenilgisinden sonra, Paris halkini silahlandirmaya bu yüzden cesaret edememistir. Halk, Napolyon için silaha sarilabilirdi ama Napolyon, bu hareketten bir halk hükümetinin doğabileceğini düşünmüştü. Orta sinıfin hakim olduğu merkezi bir hükümet biçiminin yaraticisiydi. Napolyon'un anlayisina uygun olan bu hükümet biçimini daha sonraki yillarda başka Avrupa devletleri de benimseyerek uyguladilar. Napolyon, milliyetçilik duygularina pek önem vermezdi; ama Italya, Polonya, Almanya ve Balkanlarda farkinda olmayarak milliyetçilik tohumlarinin atilmasina sebep olmuştu.
İşte askeri deha Napolyon'un herkes tarafından okunması gereken müthiş sözleri
Küçüklüğünde,okul yıllarında arkadaşları sık sık Napolyon'un boyuyla dalga
geçmektedirler."Oğlum"der birisi "Seni büyüyünce savaşa çağırsalar sen
bu boyla atına binene kadar savaş biter." Napolyon arkadaşlarına bakar ve
şöyle der "Merak etmeyin,ben büyüdüğümde beni savaşa çağırdıklarında ben
ata binmeyeceğim,ben atıma bindiğimde savaş başlayacak.
İspanya'yı aldıktan sonra İspanya kralı ona "Sen para için savaşıyorsun" diye
haykırır."Biz ise şerefimiz için." Napolyon cevap verir "Herkes kendisinde
olmayan şey için savaşır."
Napolyon'un ordusu zor durumdadır,general gelir ve şöyle der."İmparatorum,
savaşamayız düşman 3 katımız gücünde,onlar 150.000 biz ise 50.000 kişiyiz."
Napolyon şu yanıtı verir "Onlar 150.000 biz ise 50.000 bir de beni kat, etti
150.000 eşitiz,savaşıyoruz."
Napolyon gençken teğmenlik döneminde içine kapanık biriydi.Bulunduğu
ortamın civarında partiler verilir insanlar durmadan pervasızca eğlenirken
Napolyon hiç katılma isteği duymazdı ortamlarda o pasif duruşu ve solgun
çehreli halini görenlere şöyle derdi."Tarih örnekleriyle doludur,gün gelir
soluk çehreli ama ihtiraslı olan adamlar öne çıkarlar ve zengin züppelerin,
uslanmaz güzel
???lerin ve onların zamparalarının hakimiyetini ellerinegeçirirler.
Vaktiyle Fransız hükümetinden biri Napolyon Bonapart'ı bir muharebe sırasında
eleştiriye kalkışıp parmağını harita üzerinde gezdirerek:
Önce şurasını almalıydınız,sonra burdan geçerek ötesini zaptetmeliydiniz,
gibi fikirler yürütünce Napolyon vet,onlar parmakla alınabilseydi dediğin
gibi yapardım.
Ayrıca onunla ilgili şunlar eklenmeli:
1-Avrupa'da trafiğin sağdan akması Napolyon'un süngü tehdidine dayanan
bir sebeple belirlediği bir olay,başta Fransa,Almanya,Türkiye gibi 51 ülkede
direksiyon solda bulunurken Napolyon'un işgal edemeyip etkisini yayamadığı
İngiltere ve onun Avustralya,Hindistan gibi sömürgelerinde sağdadır.İnanılmaz
mali faturayla karşılaşılacağı için İngilizler bunu değiştiremiyor.
2-Napolyon Türk ordusuna hayrandı.Türkler öldürülebilir ama asla yok
edilemezler demiştir bunun yanı sıra bana Türklerden oluşan bir ordu verin
tüm Dünya'yı fethedeyim dediği söylenir ancak yine kendisine göre başta Sultan'ın Osmanlısı tüm Asya'ya hakim olmasını Türk-İngiliz birleşik savunmasına karşı bozguna uğradığı Akka engellemiştir.
3-Ünlü sözü "para,para,para"yı bir savaş yapıp kazanmak için ne gerekir
sorusu üzerine söylemiştir.